Hạ nhiệt độ là nguyên nhân thường gặp ở trẻ sơ sinh, đặc biệt vào mùa đông. Nếu tình trạng này kéo dài có thể dẫn tới hạ đường huyết, thiếu oxy, suy hô hấp, nặng nhất là tử vong.
Khi hạ nhiệt độ, trẻ tiêu hao rất nhiều năng lượng, oxy để giữ ấm
cơ thể. Do vậy, ủ ấm là một trong những biện pháp cấp cứu ban đầu vô
cùng cần thiết cho trẻ.
Trong điều kiện bình thường thì thân nhiệt (đo ở nách) của trẻ sơ
sinh dao động 36º5-37º4C. Trẻ bị hạ thân nhiệt khi nhiệt độ cơ thể xuống
dưới 36º5C .
Nguyên nhân gây hạ nhiệt độ: Trẻ sơ sinh non tháng và nhẹ cân do thiếu lớp mỡ dưới da; trẻ không được bú sữa mẹ dẫn tới giảm sinh nhiệt; trẻ suy sinh dưỡng; trẻ đẻ ngạt; thời tiết lạnh.
Biểu hiện lâm sàng:
– Mức độ nhẹ: Thường không có triệu chứng.
– Mức độ trung bình: Bú kém; chân tay lạnh.
– Mức độ nặng: Li bì, ít vận động, khóc yếu, có dấu hiệu suy hô hấp.
Các phương pháp ủ ấm:
Ổ cuốn
Bạn cần 1 chiếc chăn to và 2 chiếc chăn nhỏ hơn. Các bước tiến hành như hình vẽ.
có thể chỉnh sửa cho nó giống hình ô van, để vừa với chiều dài cơ thể
bé. Sau đó phủ lên một chiếc chăn khác.
vào mặt trong của ổ cuốn, tay đặt ở giữa ngực và gần với mặt, kê gối
dưới vai trẻ.
Ủ ấm bằng chăn
Gập 1 góc chăn lại, đặt toàn bộ cơ thể trẻ lên chăn, sau đó quấn kín phần đầu cho trẻ rồi quấn toàn bộ thân trẻ trong chăn.
Tiếp xúc da kề da
– Trẻ được đóng bỉm, đội mũ, đi tất tay, tất chân.
– Bà mẹ mặc áo chun.
– Bế trẻ bằng một bàn tay nâng dưới cổ và lưng trẻ, tay kia bế nâng phần mông của trẻ.
– Nâng nhẹ phần dưới cằm để giữ đầu, cổ trẻ không bị gập xuống làm cản trở đường thở của trẻ.
– Đặt trẻ lên ngực mẹ, nằm sấp giữa hai bầu vú mẹ ở tư thế thẳng đứng,
ngực trẻ áp vào ngực mẹ, đầu trẻ nằm quay về 1 bên, má của trẻ tựa vào
phần trên của ngực mẹ, bụng trẻ áp vào phần trên bụng người mẹ; hai tay
trẻ dang rộng đặt trên hai bầu vú mẹ, hai chân áp trên bụng mẹ, giống tư
thế con ếch bám vào người mẹ.
– Mẹ một tay giữ đầu, tay kia đưa hai bàn chân trẻ ra khỏi phần dưới áo chun, rồi kéo phần trên của áo đến ngang tai trẻ.
– Đổi tay giữ đầu, kéo áo cho hoàn chỉnh. Sau cùng kéo phần dưới áo phủ xuống hai bàn chân trẻ.
Chú ý: Không đặt trẻ ở tư thế nằm ngang; không quấn, bó khăn quanh người trẻ; không chuyển trẻ ra khỏi vị trí quá nhiều lần, nhiều giờ trong ngày sẽ hạn chế mối tương tác mẹ – con và nuôi con bằng sữa mẹ.
Bác sĩ Nguyễn Đức Thường / Bệnh viện Nhi trung ương