Dị ứng sữa bò ở trẻ.

Hiện tượng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ nhỏ là gì?

Hiện nay sữa là thành phần khá phổ biến trong các loại thực phẩm sử dụng thông thường trong đời sống hàng ngày. Các chế phẩm từ sữa rất phổ biến như sữa uống và các loại bánh kẹo, thực phẩm dinh dưỡng, kem, sữa chua, bơ, phomat…. Ðối tượng  tiêu thụ sữa và các sản phẩm có chứa sữa nhiều nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Về mặt dinh dưỡng thì sữa cung cấp một lượng năng lượng lớn cho cơ thể, đáp ưng được các nhu cầu về lượng protein (đạm), lactose (đường) và các khoáng chất và vitamin….Tuy nhiên, một vấn đề không nhỏ có liên quan đến sữa ít được biết đến, đó là vấn đề dị ứng với protein trong sữa bò ở trẻ em.

Dị ứng là phản ứng của hệ thống miễn dịch của cơ thể khi có một tác nhân từ ngoài xâm nhập vào (người ta gọi là các tác nhân ngoại lai), trong trường hợp này là các protein trong sữa. Điều này có nghĩa là hệ thống miễn dịch của bé sẽ tấn công các protein trong sữa, coi các đại phân tử protein trong sữa như là một “vật thể lạ” cần phải được tiêu diệt và vì vậy gây nên phản ứng dị ứng.

Ảnh minh họa

Nguyên nhân nào đã gây ra dị ứng đạm sữa bò ở trẻ?

Cho đến nay, mặc dù đã có rất nhiều công trình nghiên cứu khác nhau về lĩnh vực miễn dịch học ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa hiểu rõ hoàn toàn nguyên nhân gây ra dị ứng thực phẩm nói chung và dị ứng sữa bò nói riêng, nó thuộc về vấn đề cơ địa tùy từng người. Tuy nhiên có rất nhiều quan điểm của các chuyên gia thì cho rằng dị ứng có yếu tố di truyền, vì thế trẻ em sẽ có khả năng cao bị dị ứng đạm sữa bò nếu bố hoặc mẹ của bé có tiền sử mắc các loại bệnh dị ứng như sốt, mẩn ngứa hay dị ứng thực phẩm này.

Triệu chứng khi trẻ bị dị ứng sữa bò như thế nào?

Khi cho trẻ ăn sữa bò thì các bố mẹ cần chú ý quan sát nhiều hơn đến các biểu hiện của trẻ, nếu như có các dấu hiệu sau đây thì cần đưa trẻ đi khám để bác sỹ kiểm tra và làm các xét nghiệm để xác định tình trạng dị ứng sữa bò ở trẻ, từ đó có hướng điều trị và phòng ngừa để không ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ.

Khó thở: trẻ có các triệu chứng khó thở, hơi thở nghe khò khè, phần mũi và họng có  đờm và do sự phù nề niêm mạc đường hô hấp, dấu hiệu này cũng dễ nhầm với biểu hiện viêm đường hô hấp ở trẻ.

Bú ít hoặc bỏ bú: Tình trạng dị ứng khiến bé cảm thấy khó chịu và mệt mỏi, mất cảm giác ngon miệng nên có hiện tượng bú ít hoặc bỏ bú.

Trẻ quấy khóc nhiều: Trẻ có biểu hiện kém vui, dễ nổi cáu, quấy khóc, cơ thể ít năng động.

Nôn trớ : Khi bị dị ứng sữa, bé nôn ói ngay cả khi không ăn uống gì, có thể bị bất cứ lúc nào chứ không phải chỉ sau khi ăn.

Tăng cân chậm hoặc không tăng cân: Khi bị dị ứng sữa, cơ thể của bé không hấp thu được chất dinh dưỡng đồng thời bị nôn ói thường xuyên khiến bé bị suy dinh dưỡng, chậm lớn.

Rối loạn tiêu hóa: Do thành phần phần protein trong sữa được dung nạp ở dạng dị nguyên, khó chuyển hóa, chúng còn gây khó khăn trong tiêu hóa khiến trẻ thường xuyên bị đầy hơi hoặc ợ qua đường miệng. Trường hợp nặng hơn trẻ đi ngoài phân lỏng hoặc tóe nước với tần suất cao đôi khi có kèm màu lẫn trong phân do tổn thương đường ruột và hậu môn.

Dấu hiệu dị ứng sữa ở trẻ nguy hiểm nhất là sốc phản vệ:  Đây là phản ứng mạnh mẽ và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của bé, những triệu chứng khi bị sốc phản vệ do sữa đó là trẻ ngứa ngáy, quấy khóc, thở rất khó khăn, thở dốc,mặt mày tím tái, bị tụt huyết áp, trẻ có thể vật vã, sau ly bì, và hôn mê.

Phòng ngừa dị ứng sữa bò ở trẻ

Hiện nay không có một cách chắc chắn nào để dự phòng dị ứng sữa, nhưng bạn có thể dự phòng các phản ứng bằng việc tránh các thực phẩm gây phản ứng. Nếu bạn hoặc con bạn bị dị ứng sữa, hãy tránh sữa và các sản phẩm từ sữa. Nếu như mẹ có đủ sữa mẹ để nuôi dưỡng trẻ trong độ tuổi dưới 5 tháng thì nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Nếu trường hợp bắt buộc phải sử dụng sữa bò trong trường hợp nuôi dưỡng trẻ sơ sinh khi mẹ bị thiếu sữa mà con lại bị dị ứng sữa bò thì có thể thay thế bằng sữa công thức (giảm tình trạng dị ứng do các protein đã bị thủy phân do các enzyme) hoặc sữa hạt (như sữa gạo, sữa đậu, sữa ngô…), để đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ.

Kết luận

Hiện nay mặc dù tỷ lệ dị ứng sữa bò ở trẻ không phải là tình trạng phổ biến tuy nhiên các bậc làm cha, làm mẹ cũng nên tìm hiểu thêm về hiện tượng này, để có cách xử lý tốt nhất trong các trường hợp có thể xảy ra để tránh các ảnh hưởng không tốt cho các bé. Cũng có nhiều trường hợp trẻ nhỏ khi bị dị ứng sữa tuy nhiên sau khoảng 3 tuổi thì tình trạng này sẽ giảm dần hoặc mất đi, vì thế bố mẹ cũng không cần quá lo lắng khi bé có tình trạng dị ứng sữa bò. Cha mẹ cũng nên thường xuyên chú ý việc tăng cân hay các biểu hiện về phân của trẻ để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường để cho trẻ đi khám sớm, khi đó ảnh hưởng của việc dị ứng sữa sẽ không nhiều nên có thể dễ hồi phục hơn.