Các phương pháp gây chuyển dạ chủ động.

Chuyển dạ chủ động là gì?

Gây chuyển dạ hoặc khởi phát chuyển dạ là sự tác động của thầy thuốc làm cho cuộc chuyển dạ bắt đầu không phải cuộc chuyển dạ tự nhiên để chấm dứt thai kỳ.

Mục đích của khởi phát chuyển dạ là kích thích cơn gò tử cung trước khi chuyển dạ tự nhiên sanh ngã âm đạo xảy  ra.

Lợi ích của khởi phát chuyển dạ được xem xét, cân nhắc giữa tình trạng của sản phụ, nguy cơ đối với thai nhi với những phương pháp này. Khi lợi ích của việc sanh sớm lớn hơn việc duy trì thai kỳ thì việc khởi phát chuyển dạ có thể xem là liệu pháp can thiệp.

Các phương pháp gây chuyển dạ chủ động

Có nhiều cách để khởi phát chuyển dạ.  Sau đây là 5 phương pháp gây chuyển dạ chủ động có thể linh động cho từng trường hợp sản phụ cụ thể.

Bóc tách màng ối.

Bóc tách màng ối là một trong những phương pháp khởi phát chuyển dạ (tác động chủ động để gây nên những cơn co tử cung khi không thể chuyển dạ tự nhiên) được cho là tự nhiên nhất.

Bóc tách màng ối nhằm kích thích sản xuất prostaglandin – hormone giúp cơn co xuất hiện. Kỹ thuật viên sẽ đưa ngón tay vào cổ tử cung, di chuyển ngón tay theo chuyển động tròn và tách màng ối từ cổ tử cung.

Bóc tách màng ối là phương pháp đơn giản nhằm kích thích cơn chuyển dạ thật. Phương pháp này thậm chí còn được chỉ định không vì các lý do y khoa đặc biệt, mà đơn giản chỉ vì ngày dự sinh đang quá gần. Tuy vậy phương pháp can thiệp này vẫn chứa những rủi ro nhất định.

Bấm ối.

Bấm ối chỉ thực hiện được khi cổ tử cung đã mở, bằng cách dùng 1 kim chọc dò dài hoặc 1 cành Kocher để gây thủng màng ối, sau đó dùng ngón tay xé rộng màng ối. Có thể bấm ối đơn thuần hoặc kết hợp với truyền oxytocin.

Đánh giá số lượng và màu sắc dịch ối, nếu dịch ối trong thì tiếp tục cho sản phụ theo dõi để sinh thường, còn nếu dịch ối có màu xanh lẫn phân su thì cần phải mổ lấy thai

Cần theo dõi nhịp tim thai trước và ngay sau khi bấm ối, nếu tim thai bình thường thì tiếp tục theo dõi nếu tim thai suy (quá nhanh hoặc quá chậm) thì bác sĩ cần phải có phương án xử trí ngay để tránh ngạt thai.

Bóng Foley.

Là phương pháp đưa một ống thông Foley qua lỗ trong cổ tử cung. Bơm 10 ml huyết thanh mặn 0,9% làm phồng bóng cao su tạo áp lực giúp cho cổ tử cung xóa và mở. Khi cổ tử cung mở được 3 cm, thông sẽ tự tuột ra ngoài và cuộc chuyển dạ được khởi phát. Có thể kết hợp với truyền tĩnh mạch oxytocin nếu cần.

Phương pháp này trước đây hay được sử dụng để đình chỉ những thai lớn, tuy nhiên phương pháp này hiện nay hiếm khi được sử dụng do sự ra đời của nhiều loại thuốc ưu việt giúp sản phụ chuyển dạ dễ dàng hơn.

Prostaglandin (chỉ được tiến hành tại cơ sở có phẫu thuật.)

Đây là phương pháp sử dụng thuốc tại chỗ để gây chuyển dạ bằng cách cho sản phụ đặt thuốc này vào âm đạo hoặc ngậm dưới lưỡi.

Prostaglandin giúp cổ tử cung chín muồi và mềm mại giúp việc chuyển dạ diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn. Thuốc thường được dùng hiện nay là misoprostol.

Đặt vào túi cùng sau âm đạo với liều 50 mcg, cứ 3 giờ/lần, tối đa là 6 liều hoặc 25 mcg cứ 3 giờ/lần, tối đa 8 liều hoặc bằng đường uống 50 mcg cứ 4 giờ/lần.

Bấm ối kết hợp với truyền oxytocin (chỉ được tiến hành tại cơ sở có phẫu thuật.)

Oxytocin sẽ được chỉ định pha vào chai dịch truyền và truyền tĩnh mạch chậm cho sản phụ để kích thích tử cung co bóp. Sau đó khi cổ tử cung mở đủ thì bác sĩ sẽ tiến hành bấm ối, xé rộng màng ối.

Theo dõi và điều chỉnh số tốc độ dịch truyền theo y lệnh để đạt được số cơn co phù hợp với sự tiến triển của chuyển dạ.

Ngoài ra, tùy tình hình của cuộc đẻ chỉ huy nếu cơn co mau cho oxytocin chảy chậm hoặc có thể phối hợp với những thuốc giảm co có tác dụng làm mềm cổ tử cung.

Cuộc đẻ chỉ huy được coi là có kết quả khi cơn co đều đặn, tim thai tốt, ngôi lọt và cổ tử cung mở hết, có thể cho đẻ đường dưới và lấy ra một thai nhi khỏe mạnh.

Tất cả các phương pháp gây chuyển dạ chủ động đều có những chỉ định và chống chỉ định chặt chẽ. Ngoài ra khi thực hiện các phương pháp này thì phải được thực hiện ở những cơ sở y tế có khả năng phẫu thuật. Vì không phải lúc nào gây chuyển dạ chủ động thì thai phụ cũng có thể sinh thường được, khi thất bại hoặc khi có thai biến phải chuyển sản phụ mổ lấy thai ngay để đảm bảo tính mạng cho thai phụ và thai nhi.