Định nghĩa
Sốt cao co giật là cơn giật xuất hiện khi nhiệt độ cơ thể > 38oC (đo ở hậu môn), do nhiễm khuẩn hoặc virut nhưng không có tổn thương ở não cũng như không có rối loạn chuyển hoá và ở trẻ chưa từng có cơn co giật không kèm theo sốt bao giờ. Đại đa số bệnh khỏi hoàn toàn, không tái phát và không trở thành bệnh động kinh sau này.
Phân biệt
Cần phân biệt giữa sốt co giật và bệnh động kinh. Trong trường hợp sốt co giật, cơn giật chỉ xuất hiện khi có sốt cao, cơn thường ngắn, tạm thời và không có biến chứng, có thể có một cơn duy nhất hoặc vài cơn tùy từng trường hợp. Ngược lại, ở bệnh nhân động kinh, một số cơn đầu tiên xuất hiện khi sốt nhưng những cơn sau đó xuất hiện ngay cả khi không sốt.
Ảnh minh họa: Nguồn Internet
Sốt co giật được chia làm 2 loại:
Sốt co giật đơn giản: Biểu hiện bằng cơn co cứng, co giật hai bên cơ thể, thời gian ngắn (dưới 15 phút), không liệt vận động sau cơn, xuất hiện ở những trẻ bình thường, không có dấu hiệu kịch phát trên điện não đồ ngoài cơn (điện não đồ ngoài cơn bình thường).
Sốt co giật phức tạp: Biểu hiện bằng co giật 1 bên, thời gian kéo dài quá 15 phút hoặc tái phát với khoảng cách giữa các cơn ngắn, thiếu sót thần kinh sau cơn (có liệt sau cơn), xuất hiện ở những trẻ phát triển thần kinh không bình thường, có bất thường kịch phát trên điện não đồ ngoài cơn.
Phát hiện cơn co giật do sốt cao
Nên nghĩ ngay đến co giật do sốt cao khi gặp những trường hợp sau:
Cơn giật xuất hiện khi trẻ đang sốt cao, thân nhiệt trên 39oC. Nếu thân nhiệt hạ thấp hơn 39oC thì sẽ hết giật.
Cơn giật có tính chất lan tỏa toàn thân: 2 tay, 2 chân, mình và đầu.
Thời gian co giật ngắn dưới 10 phút, sau cơn co giật, trẻ ngủ. Nếu đánh thức thì trẻ tỉnh dậy ngay chứ không rơi vào tình trạng li bì, mê man, hôn mê, gọi hỏi không biết.
Ảnh minh họa: Nguồn Internet
Xử trí khi trẻ bị sốt co giật
Nhanh chóng tạo không khí thoáng mát, đặt trẻ nằm xuống giường hoặc phản, nơi bằng phẳng để đề phòng khi co giật, trẻ có thể bị ngã hoặc va đập vào vật cứng.
Ngay lập tức bằng mọi cách hạ thân nhiệt cho trẻ: tốt nhất nên cởi bỏ hết quần áo cho trẻ, nếu không được thì nên nới rộng quần áo, nhất là vùng cổ. Dùng khăn mềm nhúng vào nước hơi ấm, lau khô khắp người cho trẻ, nhất là vùng nách, bẹn, trán; lau đi lau lại nhiều lần như thế cho đến khi trẻ hết giật; vì trẻ co giật không thể uống thuốc được nên cần nhanh chóng đặt thuốc hạ nhiệt đường hậu môn.
Khi trẻ ngừng cơn giật thì lật trẻ nằm nghiêng sang 1 bên ngay, đầu đặt ở vị trí an toàn, hơi ngửa ra ngoài tránh việc trào ngược dịch nôn trớ của trẻ vào phổi gây nguy hiểm đến tính mạng; đưa trẻ đến cơ sở y tế khám ngay để tìm và điều trị nguyên nhân tránh co giật tái phát do sốt cao trở lại.
Điều cần tránh khi trẻ đang sốt cao co giật
Không nên tìm cách chống lại cơn co giật của trẻ bằng cách ghì trẻ thật chặt vì có thể gây tổn thương ở một số bộ phận cơ thể, hoặc có thể làm gãy xương trẻ.
Không được cho trẻ ăn, uống bất cứ 1 thứ gì vì có thể gây sặc.
Không được dùng vật cứng để gang mồm trẻ vì sợ trẻ cắn vào lưỡi bởi rất ít khi trẻ cắn vào lưỡi trong cơn co giật. Mà cũng không nguy hiểm bằng việc gang vật cứng vào miệng trẻ làm tổn thương niêm mạc miệng, làm gãy răng, sứt lợi trẻ.
Ảnh minh họa: Nguồn Internet
Không ủ ấm, mặc thêm quần áo cho trẻ mặc dù trong cơn sốt cao trẻ có thể bị rét run mà phải tìm cách hạ nhiệt nhanh chóng bằng cách làm mát cơ thể và môi trường xung quanh. Đó là biện pháp tốt nhất và an toàn nhất để phòng chống và cắt cơn co giật cho trẻ.
Phòng co giật do sốt cao ở trẻ
Đưa trẻ đi khám và điều trị nguyên nhân ngay khi mới sốt.
Cho trẻ uống nhiều nước hoặc bú nhiều lần hơn; cởi bớt quần áo, đặt trẻ nằm nơi thoáng mát và không bao giờ được ủ ấm hoặc bọc kín trẻ.
Phải thường xuyên theo dõi thân nhiệt bằng cách cặp nhiệt độ cho trẻ khi trẻ sốt cao. Làm mát cơ thể trẻ bằng cách lau người cho trẻ bằng nước ấm và dùng thuốc hạ nhiệt khi nhiệt độ cơ thể lên quá 39oC.
Khi trẻ bị sốt co giật thường làm cho các bậc cha mẹ lo lắng và lúng túng, nếu không biết cách xử trí đúng có thể gây những ảnh đáng tiếc đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy các bậc cha mẹ cần hiểu đúng về bệnh, biết cách phát hiện và xử trí để đảm bảo sức khỏe của con em mình.
Theo NTD