Khám phụ khoa định kỳ hàng năm là phổ biến nhất, tuy nhiên, độ tuổi, lịch sử bệnh án, và việc sử dụng các biện pháp tránh thai là các yếu tố quyết định mức độ thường xuyên của việc khám phụ khoa. Một số phụ nữ ngại đi khám phụ khoa vì lo lắng hay sợ đau, tuy nhiên khám phụ khoa là bước đi đầu tiên rất quan trọng để nhận biết nguy cơ bệnh tật và các vấn đề có liên quan.
Một cuộc khám phụ khoa tiêu biểu bao gồm các bước: kiểm tra và xem xét lịch sử khám chữa bệnh chung, kiểm tra vùng dưới, và thử nghiệm Pap smear. Một số phụ nữ còn phải chụp X quang tuyến vú.
Kiểm tra xem xét lịch sử khám chữa bệnh
Cung cấp cho các bác sỹ phụ khoa (bác sỹ chuyên khoa điều trị những rối loạn liên quan đến sinh sản ở phụ nữ) hay các bác sỹ hành nghề chăm sóc sức khỏe chi tiết lịch sử khám chữa bệnh và lịch sử xã hội là một phần rất quan trọng đối với việc khám phụ khoa. Bác sỹ sẽ có được một bức tranh rõ ràng hơn về tình trạng sức khỏe chung của bệnh nhân, chi tiết về những căn bệnh, những điều kiện và các vấn đề trước đây cũng như hiện tại, lịch sử bệnh án gia đình; các thuốc đã sử dụng, và lịch sử tình dục. Nhiều phụ nữ cũng tranh thủ thời gian này để trao đổi với các bác sỹ phụ khoa những vấn đề có liên quan đến tình dục chẳng hạn như lợi thế và bất lợi của từng biện pháp tránh thai cụ thể.
Việc kiểm tra y tế toàn bộ thường bao gồm các bước sau:
– Nghe tim, phổi bằng ống nghe
– Kiểm tra mạch, huyết áp, cân năng
– Thử máu và nước tiểu
– Ở một số trường hợp còn tiến hành cả việc kiểm tra xem có mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục hay không. Bác sỹ phụ khoa căn cứ vào lịch sử bệnh án của bệnh nhân để xem xét xem có điều gì bất thường, và có thể yêu cầu bệnh nhân làm thêm một số xét nghiệm.
Kiểm tra vùng Xương chậu
Một đặc điểm nổi bật của khám phụ khoa là kiểm tra vùng xương chậu, kiểm tra này bao gồm 4 phần. Đó là:
(1) Kiểm tra bằng mắt phần bên ngoài bộ phận sinh dục
(2) Kiểm tra bằng mắt các bộ phận bên trong nếu có thể
(3) kiểm tra bằng hai tay các cấu trúc bên trong, và trong một số trường hợp
(4) kiểm tra trực tràng âm đạo.
Bệnh nhân nằm trên bàn kiểm tra, hai chân mở rộng đặt ở trên “bàn đạp”, bác sỹ đeo găng tay y tế, đầu tiên tiến hành kiểm tra phần bên ngoài của bộ phận sinh dục xem có đau, rát, sưng và có dấu hiệu nhiễm trùng nào không.
Tiếp theo, bác sỹ sử dụng phễu soi mỏ vịt (một sụng cụ bằng nhựa hoặc bằng thép) để mở rộng thành âm đạo, kiểm tra âm đạo và cổ tử cung. Sau khi bỏ phễu soi mỏ vịt ra, bác sỹ thực hiện việc kiểm tra với hai tay bằng cách đút hai ngón tay đeo găng vào trong âm đạo và bắt mạch (ấn), xem xét các phần khác nhau của bụng dưới. Bác sỹ chú ý đến bất kỳ sự mềm và không đều nào trong kích cỡ và hình dạng của các cơ quan thuộc vùng xương chậu.
Trong một số trường hợp, bác sỹ cũng thực hiện kiểm tra trực tràng âm đạo. Bác sỹ đặt một ngón tay vào trực tràng và một ngón tay khác vào âm đạo rồi kiểm tra các cơ quan thuộc vùng xương chậu, trực tràng và hậu môn của bệnh nhân xem có gì bất thường không.
Thử nghiệm Pap Smear
Có lẽ phần quan trọng nhất trong khám phụ khoa là thử nghiệm Pap smear, một thử nghiệm dùng để phát hiện sự có mặt của các tế bào dị thường liên quan đến sự phát triển của các chỗ sưng, viêm, u lành tính hay tiền ác tính, và/hoặc ung thư. Thử nghiệm giúp cứu sống người này phát hiện có hiệu quả căn bệnh ung thư cổ tử cung ở giai đoạn đầu tuy mức độ chắc chắn không phải lúc nào cũng đạt 100%. Sau khi mở căng thành âm đạo bằng phễu mỏ vịt, bác sỹ dùng gạc và que trộn lấy một số tế bào ở cổ tử cung, phòng xét nghiệm chuẩn bị một bản kính mang vật và kiểm tra các tế bào này bằng kính hiển vi. Nếu có tế bào dị thường thì nó sẽ được nhìn thấy, nó trông khác so với các tế bào bình thường khác.
Chụp X quang tuyến vú
Chụp X quang tuyến vú là một kiểm tra sử dụng tia X để phát hiện những cục nhỏ ở trong vú trước khi chúng có thể được phát hiện bằng tay. Hiệp hội Ung thư Mỹ, cũng như hầu hết các bác sỹ và y tá khuyên phụ nữ nên chụp X quang tuyến vú trước 40 tuổi; chụp hàng năm hoặc hai năm một lần từ tuổi 40, chụp hàng năm từ tuổi 50 trở đi. Chụp X quang tuyến vú là một công cụ chuẩn đoán hiệu quả. Tuy nhiên, kiểm tra này vẫn còn gây tranh cãi. Một số chuyên gia cho rằng chụp X quang tuyến vú quá nhiều làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư ở phụ nữ. Kết hợp giữa việc chụp X quang tuyến vú định kỳ, khám bác sỹ và tự kiểm tra ngực hàng tháng có vẻ là cách tin cậy và an toàn nhất nhằm phát hiện các khối u ở ngực.
Kết luận
Những nguy cơ gây bệnh nghiêm trọng thường được chữa trị dễ dàng hơn nếu như được phát hiện sớm. Đây chính là lý do tại sao phụ nữ nên đi khám phụ khoa định kỳ – kiểm tra y tế gắn liền với những rối loạn liên quan đến sinh sản của phụ nữ. Các kiểm tra nên được bắt đầu từ khoảng 18 tuổi hay khi người phụ nữ bắt đầu có quan hệ tình dục, tuỳ điều kiện nào xảy ra trước.
Khám phụ khoa những điều cần biết.
Theo NTD