Đối với các bậc làm cha mẹ, việc kiểm soát mọi nhân tố có liên quan đến béo phì là điều không tưởng, thế nhưng các nghiên cứu gần đây đã tiết lộ một số phương pháp đơn giản mà cha mẹ có thể thực hiện để tránh cho con tăng cân quá nhanh và quá nhiều.
giờ đây không còn là vấn đề xa lạ nữa. Căn bệnh “sung sướng” này tiềm
tàng những nguy cơ to lớn cho sức khỏe của trẻ về lâu dài như bệnh tim
mạch, tiểu đường và hàng loạt vấn đề nghiêm trọng khác.
1. Theo dõi cân nặng của con thường xuyên
Trước
đây, hầu như các bác sỹ không mấy lo lắng về việc trẻ thừa cân trước 2
tuổi, nhưng suy nghĩ này đang dần thay đổi. Theo một nghiên cứu mới đây
do trường Đại học Harvard thực hiện, những trẻ tăng cân nhanh trong 6
tháng đầu đời (từ 50% đến 90%), có tỉ lệ béo phì nhiều hơn đáng kể khi
lên 3 tuổi. Vì vậy cha mẹ nên theo dõi cân nặng của con thường xuyên để
có kế hoạch “phanh” kịp thời trước khi quá muộn.
Đừng
bắt trẻ ăn dặm sớm. Những trẻ dùng sữa công thức dễ tăng cân hơn những
trẻ được bú mẹ vì các bé đưa vào người lượng calo cao hơn 20% so với
thông thường. Trong khi một em bé bú mẹ luôn cho mẹ biết khi nào bé đã no thì ngược lại, với những em bé dùng
sữa công thức, bố mẹ thường có xu hướng dỗ bé ăn hết bất chấp bé đã no
hay chưa. Những trẻ được cho ăn dặm trước 4 tháng cũng có cân nặng nhỉnh
hơn. Nếu có thể, mẹ nên cho bé bú trong vòng một năm đầu, và chỉ nên
cho ăn dặm khi bé được 6 tháng.
3. Nắm rõ chỉ số khối cơ thể của con (BMI)
Tỉ
lệ chiều cao/ cân nặng, tùy theo độ tuổi và giới tính này là thước đo
chuẩn xác nhất để biết trọng lượng của một trẻ từ hai tuổi trở lên có
phù hợp hay không. Những trẻ nằm trong khoảng cách phân vị từ 85 đến 95
bị thừa cân, những trẻ mà chỉ số này nằm trong vùng phân vị từ 95 trở
lên thì bị béo phì. Theo tiến sỹ Marc Jacobson, giáo sư Nhi khoa và dịch
tễ học thuộc Đại học Y Albert Einstein thì: “Khác với người lớn, trẻ
thừa cân trông không béo, các em chỉ trông lớn hơn các bạn một chút, vì
vậy việc kiểm tra chỉ số khối cơ thể của trẻ là rất quan trọng”.
Một
cuộc thăm dò quốc gia do Đại học Michigan tiến hành đã chỉ ra rằng 40%
phụ huynh của những trẻ bị béo phì mô tả con họ “có cân nặng vừa phải”.
Trẻ
em cần được vận động khoảng 1 tiếng mỗi ngày và tốt nhất là dành ít
nhất một khoảng thời gian để vận động ngoài trời. Theo tiến sỹ Sandra
Hassink, chủ tịch Hội chống béo phì của Viện Nhi khoa Mỹ: “Trẻ em thích
chạy nhảy ngoài trời hơn là trong phòng khách, và mỗi hoạt động này lại
dẫn đến một hoạt động khác”. Cha mẹ nên cố gắng để kéo con vào các hoạt
động thể chất mọi lúc mọi nơi: cho con ra khỏi xe đẩy, chơi nhảy lò cò
khi đang chờ xe buýt, v.v…
Cách
hữu hiệu nhất để cải thiện các thói quen của trẻ là áp dụng những thay
đổi về lối sống cho cả gia đình, với trọng tâm là sức khỏe chứ không
phải cân nặng. Nếu bé thắc mắc về thực đơn mới, chỉ cần bảo bé: “Cả nhà
mình đang cố gắng để trở nên khỏe hơn, có thêm nhiều năng lượng để vận
động hơn”. Theo cách đó, trẻ thừa cân sẽ không cảm thấy bị cô lập, và
những trẻ có cân nặng phù hợp cũng hiểu được thông điệp là cần quan tâm
đến chế độ dinh dưỡng cũng như tập luyện của mình. Tiến sỹ Jacobson cũng
cho biết, nếu bố mẹ không thay đổi các thói quen của họ, thì con cái họ
cũng sẽ không thay đổi gì.
6. Ăn thật nhiều rau quả
Nếu
bố mẹ ăn nhiều rau quả và cũng cho bé làm quen với rau quả từ sớm, bé
sẽ thích chúng. Hãy để những hộp nhựa đựng rau quả đã chế biến sẵn trong
tủ lạnh để bé có thể ăn mỗi khi đói. Việc này cần kiên nhẫn, bởi vì một
đứa trẻ có thể cần thử loại thức ăn mới đến 10 lần mới chấp nhận nó.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng công việc làm vườn cũng khiến trẻ thích thú
hơn với việc ăn những thứ rau quả mà bé tự chăm sóc, vì thế bố mẹ hãy
bắt chước gương phu nhân tổng thống Michelle Obama và bắt đầu gieo
trồng.
Một
số nghiên cứu chỉ ra rằng những trẻ không ngủ đủ thường nặng cân hơn vì
giấc ngủ giúp điều hòa các hoóc môn kiểm soát sự thèm ăn. Theo cố vấn
Judith Owens, trường Đại học Brown, những trẻ mệt mỏi thường kém năng
động, và điều đó làm gia tăng nguy cơ bị thừa cân. Trẻ sơ sinh không
được ngủ đủ có xu hướng quấy khóc nhiều hơn, vì thế bố mẹ có thể cho bé
ăn quá nhiều khi nỗ lực dỗ dành bé nín khóc. Trẻ sơ sinh cần ngủ khoảng
15 giờ mỗi ngày trong 6 tháng đầu và 14 giờ mỗi ngày từ 6 đến 12 tháng.
Trẻ từ 1 đến 3 tuổi cần ngủ từ 10 đến 13 tiếng, trong khi trẻ từ 4 đến 9
tuổi cần từ 10 đến 12 giờ.
8. Bỏ tivi ra khỏi phòng con
Rất
nhiều gia đình để cho con cái tiếp xúc với tivi thường xuyên. Những trẻ
xem tivi từ 4 tiếng trở lên mỗi ngày có chỉ số BMI lớn hơn đáng kể
những trẻ chỉ xem tivi từ 2 tiếng trở xuống. Nếu bé tức giận khi bố mẹ
lấy tivi ra khỏi phòng, tiến sỹ David Ludwig gợi ý bố mẹ nên thay vào đó
một dàn âm thanh khác để bé có thể nhảy theo khi nghe.
Nhiều
bậc phụ huynh đã lầm lẫn về việc con nên ăn bao nhiêu là vừa. Một khi
trẻ được cho ăn quá nhiều và bị thúc phải ăn hết khẩu phần, trực giác
thường nói cho bé biết “Mình no rồi!” sẽ dần dần bị đánh lừa. Trẻ từ 2
đến 3 tuổi cần khoảng 1000 calo mỗi ngày, trẻ từ 3 đến 8 tuổi cần 1800
đến 2000 calo tùy thuộc vào chiều cao và mức độ vận động. Khẩu phần chất
đạm của bé cần đo bằng nắm đấm tay bé, không phụ thuộc vào việc bé bao
nhiêu tuổi.
Đồ uống như soda, trà đường, nước tăng lực hoặc quá
nhiều nước hoa quả đều làm tăng nguy cơ béo phì ở trẻ em, thậm chỉ cả
sữa nguyên kem giờ cũng đang được xem xét.
Thưởng
cho bé đồ ăn vặt có vẻ là một cách dễ dàng và tiện lợi khi bố mẹ muốn
bé hợp tác, không nghịch ngợm nữa hoặc để bé cảm thấy vui vẻ hơn. Tuy
vậy, một khi đã quen với việc này, trẻ sẽ tìm cách được thưởng nhiều hơn
và trọng lượng cũng tăng lên nhanh chóng. Có rất nhiều cách khác để cải
thiện tinh thần của trẻ và ghi nhận công sức của bé mà không phải sử
dụng phần thưởng thức ăn, như thời gian đặc biệt để chơi với bố hoặc một
chuyến đi đến công viên nước.
Theo afamily.vn
